Σκωτία: To δημοψήφισμα, το πετρέλαιο στην Β. Θάλασσα και η Θάτσερ
- 10 years ago
Η Σκωτία ενώθηκε με την Βρετανία πριν από 300 χρόνια. Οι φωνές όμως για απόσχιση από την Μ. Βρετανία, όλο και δυναμώνουν τις τελευταίες δεκαετίες. Το 2012, ο Βρετανός πρωθυπουργός υπό το βάρος των πιέσεων, συμφώνησε στην διεξαγωγή δημοψηφίσματος. Αυτή ήταν η εκπλήρωση του ονείρου για το Σκωτσέζικο Εθνικό κόμμα.
“O δρόμος για το δημοψήφισμα ήταν μακρύς, αλλά όλα εξελίχθηκαν ραγδαία μετά την αποκέντρωση των εξουσιών από το Γουέστμινστερ, το 1998. Κάποιοι πίστεψαν πως θα μπορέσουν να νικήσουν τον εθνικισμό. Γιατί όμως δεν το έκαναν;”
“ Αρχικά, το εθνικό κόμμα δεν τα πήγαινε καλά. Με το πέρασμα του χρόνου όμως, η δημιουργία του Κοινοβουλίου της Σκωτίας, έδωσε στο κόμμα τη δυνατότητα να επεκταθεί, να αποκτήσει περισσότερους υποστηρικτές και εκπροσώπους και βέβαια του έδωσε βήμα στη κυβέρνηση. Αυτό τους έκανε να ισχυροποιούνται έτσι ώστε να φτάσουν στο σημείο να ζητήσουν δημοψήφισμα, “ εξηγεί ο ιστορικός Ντέιβιντ Τόρανς.
Το Εθνικό κόμμα της Σκωτίας, κατάφερε να ξεπεράσει σε ισχύ ακόμα και παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Το 2011, άφησε πίσω του τους Εργατικούς, τους Συντηρητικούς και τους Ελεύθερους δημοκράτες. Η άνοδος του εν λόγω κόμματος, φαίνεται να οφείλεται περισσότερο στην απέχθεια προς τις πολιτικές που εφαρμόζει το Λονδίνο προς τη μετανάστευση παρά στην ισχυρή επιθυμία για απεξάρτηση από την Μ. Βρετανία.
“ Την δεκαετία του 50 το Εθνικό κόμμα θεωρείτο ένα κόμμα ακραίο. Αυτό που μεσολάβησε ήταν η στροφή του από τον εθνικό εξτρεμισμό στον αστικό εθνικισμό. Δεν είχε σημασία που γεννήθηκε κανείς αρκεί να υποστήριζες το δικαίωμα στην ανεξαρτησία. Και έγινε και κάτι ακόμα. Ντύθηκε τον μανδύα των παραδοσιακών εργατικών. Το σημερινό Εθνικό κόμμα της Σκωτίας είναι πιο Εργατικό και απο τους Εργατικούς, υποστηρίζει ο ιστορικός Τομ Ντιβάιν.
Πολλοί Σκωτσέζοι είδαν το Εργατικό κόμμα την περίοδο Μπράουν και Μπαίαρ, ως τον συνεχιστή της Συντηρητικής κυβέρνησης της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η κυβέρνηση της με την πολιτική της αποβιομηχάνισης που προώθησε το 1980 και οδήγησε στην έκρηξη της ανεργίας , επηρέασαν δραματικά το βιοτικό επίπεδο, την Σκωτία και την Βόρειο Αγγλία. Τότε, η Σιδηρά κυρία έγινε μία μισητή φιγούρα.
“Η μεγαλύτερη κληρονομιά της Θάτσερ ήταν η δυνατότητα που σου έδινε να δοκιμάσεις νέες πολιτικές πριν αυτό να γίνει στην Αγγλία. Ήμασταν κάτι σαν εργαστήριο δοκιμών, με απώτερο σκοπό το συμφέρον της Αγγλίας,” εξηγεί ο καθηγητής πανεπιστημίου του Εδιμβούργου Τομ Γουέμπστερ.
Η Θάτσερ έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην απέχθεια που καλλιέργησαν κάποιο Σκωτσέζοι απέναντι στο Γουέστμινστερ. Ο ρόλος όμως της εκμετάλλευσης των πετρελαίων της Βορείου Θάλασσας ήταν και αυτός καθοριστικός.
“ Τα τελευταία δύο χρόνια, δεν σταματήσαμε να μιλάμε για τα πετρέλαια της Βόρεια Θάλασσας. Βέβαια δεν αποτελεί πλέον μείζον θέμα καθώς τα αποθέματα είναι λίγα. Το 1979 και όλη την δεκαετία του 80 ήταν τεράστια δεξαμενή εσόδων για την Μ. Βρετανία και για το λόγο αυτό στο πλαίσιο του ντιμπέιτ, έπαιξε καθοριστικό ρόλο,” εξηγεί ο ιστορικός Ντέιβιντ Τόρανς.
Ό,τι και αν δείξει η κάλπη, το δημοψήφισμα αυτό αλλάζει ραγδαία το πολιτικό σκηνικό στην Μ. Βρετανία, καθώς ενδέχεται να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και για την ανεξαρτησία της Ουαλίας.
“Το τζίνι βγήκε από το μπουκάλι και δεν θα μπορέσουμε να το ξαναβάλουμε μέσα”.
Η δημοσιογράφος του euronews Τζοάνα Γκιλ, μεταδίδει:
“ Όσοι τάσσονται υπέρ της ενότητας ελπίζουν πως το δημοψήφισμα θα δείξει μεγάλη διαφορά υπέρ της ενότητας, ώστε οι όποιες φωνές υπέρ της ανεξαρτησίας να κοπάσουν για πάντα. ΟΙ δημοσκοπήσεις πάντως δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, οι Σκωτσέζοι κατάφεραν να αφήσουν το δικό τους σημάδι στην Βρετανική ιστορία. “
“O δρόμος για το δημοψήφισμα ήταν μακρύς, αλλά όλα εξελίχθηκαν ραγδαία μετά την αποκέντρωση των εξουσιών από το Γουέστμινστερ, το 1998. Κάποιοι πίστεψαν πως θα μπορέσουν να νικήσουν τον εθνικισμό. Γιατί όμως δεν το έκαναν;”
“ Αρχικά, το εθνικό κόμμα δεν τα πήγαινε καλά. Με το πέρασμα του χρόνου όμως, η δημιουργία του Κοινοβουλίου της Σκωτίας, έδωσε στο κόμμα τη δυνατότητα να επεκταθεί, να αποκτήσει περισσότερους υποστηρικτές και εκπροσώπους και βέβαια του έδωσε βήμα στη κυβέρνηση. Αυτό τους έκανε να ισχυροποιούνται έτσι ώστε να φτάσουν στο σημείο να ζητήσουν δημοψήφισμα, “ εξηγεί ο ιστορικός Ντέιβιντ Τόρανς.
Το Εθνικό κόμμα της Σκωτίας, κατάφερε να ξεπεράσει σε ισχύ ακόμα και παραδοσιακές πολιτικές δυνάμεις. Το 2011, άφησε πίσω του τους Εργατικούς, τους Συντηρητικούς και τους Ελεύθερους δημοκράτες. Η άνοδος του εν λόγω κόμματος, φαίνεται να οφείλεται περισσότερο στην απέχθεια προς τις πολιτικές που εφαρμόζει το Λονδίνο προς τη μετανάστευση παρά στην ισχυρή επιθυμία για απεξάρτηση από την Μ. Βρετανία.
“ Την δεκαετία του 50 το Εθνικό κόμμα θεωρείτο ένα κόμμα ακραίο. Αυτό που μεσολάβησε ήταν η στροφή του από τον εθνικό εξτρεμισμό στον αστικό εθνικισμό. Δεν είχε σημασία που γεννήθηκε κανείς αρκεί να υποστήριζες το δικαίωμα στην ανεξαρτησία. Και έγινε και κάτι ακόμα. Ντύθηκε τον μανδύα των παραδοσιακών εργατικών. Το σημερινό Εθνικό κόμμα της Σκωτίας είναι πιο Εργατικό και απο τους Εργατικούς, υποστηρίζει ο ιστορικός Τομ Ντιβάιν.
Πολλοί Σκωτσέζοι είδαν το Εργατικό κόμμα την περίοδο Μπράουν και Μπαίαρ, ως τον συνεχιστή της Συντηρητικής κυβέρνησης της Μάργκαρετ Θάτσερ. Η κυβέρνηση της με την πολιτική της αποβιομηχάνισης που προώθησε το 1980 και οδήγησε στην έκρηξη της ανεργίας , επηρέασαν δραματικά το βιοτικό επίπεδο, την Σκωτία και την Βόρειο Αγγλία. Τότε, η Σιδηρά κυρία έγινε μία μισητή φιγούρα.
“Η μεγαλύτερη κληρονομιά της Θάτσερ ήταν η δυνατότητα που σου έδινε να δοκιμάσεις νέες πολιτικές πριν αυτό να γίνει στην Αγγλία. Ήμασταν κάτι σαν εργαστήριο δοκιμών, με απώτερο σκοπό το συμφέρον της Αγγλίας,” εξηγεί ο καθηγητής πανεπιστημίου του Εδιμβούργου Τομ Γουέμπστερ.
Η Θάτσερ έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην απέχθεια που καλλιέργησαν κάποιο Σκωτσέζοι απέναντι στο Γουέστμινστερ. Ο ρόλος όμως της εκμετάλλευσης των πετρελαίων της Βορείου Θάλασσας ήταν και αυτός καθοριστικός.
“ Τα τελευταία δύο χρόνια, δεν σταματήσαμε να μιλάμε για τα πετρέλαια της Βόρεια Θάλασσας. Βέβαια δεν αποτελεί πλέον μείζον θέμα καθώς τα αποθέματα είναι λίγα. Το 1979 και όλη την δεκαετία του 80 ήταν τεράστια δεξαμενή εσόδων για την Μ. Βρετανία και για το λόγο αυτό στο πλαίσιο του ντιμπέιτ, έπαιξε καθοριστικό ρόλο,” εξηγεί ο ιστορικός Ντέιβιντ Τόρανς.
Ό,τι και αν δείξει η κάλπη, το δημοψήφισμα αυτό αλλάζει ραγδαία το πολιτικό σκηνικό στην Μ. Βρετανία, καθώς ενδέχεται να ανοίξει τον ασκό του Αιόλου και για την ανεξαρτησία της Ουαλίας.
“Το τζίνι βγήκε από το μπουκάλι και δεν θα μπορέσουμε να το ξαναβάλουμε μέσα”.
Η δημοσιογράφος του euronews Τζοάνα Γκιλ, μεταδίδει:
“ Όσοι τάσσονται υπέρ της ενότητας ελπίζουν πως το δημοψήφισμα θα δείξει μεγάλη διαφορά υπέρ της ενότητας, ώστε οι όποιες φωνές υπέρ της ανεξαρτησίας να κοπάσουν για πάντα. ΟΙ δημοσκοπήσεις πάντως δεν δείχνουν κάτι τέτοιο. Ανεξαρτήτως αποτελέσματος, οι Σκωτσέζοι κατάφεραν να αφήσουν το δικό τους σημάδι στην Βρετανική ιστορία. “