İSTANBUL İÇİN İKİ ŞARKI: ISTANBOL NA BOSPHORU & KAYIKÇI-Ο καιξης...

Balkanlar' da İstanbul' u konu alan çok sayıda şarkı yazılmış ve söylenmiş. İlk şarkı da onlardan biri; bir Bosna şarkısı, bir "Sevdalinka". Yaşadığı dönemde bu müziğe damgasını vuran Himzo Polovina' ya ait bir şarkı. Şarkının çevirisi aşağı yukarı şöyle:

İSTANBUL'DA BOĞAZİÇİNDE

İstanbul' da Boğaziçi' nde hasta paşa yatıyor
Ruhu çöküyor ve kara toprağı arzuluyor
Dua onun için kutsal ve müezzin minareden
Tüm sesiyle okuyor "Allah illallah, selam alejkum"

Hizmetkârlarım, sadakatle hareme bağlı kaldınız
Sizden her kişi yedi eş alsın
Gözlerinden yaş damladı ve mindere cansız düştü
Yaşlı Müslüman "Allah illallah, selam alejkum"

Paşanın eşi bu acılı haberi duyunca
Paşanın ölüp ahirete göçtüğünü
Gözlerinden yaş damladı ve mindere cansız düştü
Paşanın eşi "Allah illallah, selam alejkum"

Şarkı sözlerinin çevirisi aynı zamanda Balkanski Dom (Balkan Evi) sitesinin de kurucusu olan Bosna kökenli arkadaşım Cevat Güngör aracılığıyla bana ulaşmıştı. Sevdalinka arşivini de benimle paylaşan, bu müziği yakından tanımama ve sevmeme neden olan Cevat' a buradan bir selam göndermek istiyorum :)

İkinci şarkı Boğaziçi' nin eski Rum balıkçı köylerinden anonim bir Rebetiko şarkısı. Bu kayıtta şarkıyı Hadjihristos söylemiş. Syros' lu usta Marcos Vamvakaris' te şarkıda buzuki çalıyor...

British Pathe' çok uzun bir zaman önce başladığı film çekimlerini ve tarihi değer kazanan yüzlerce filmini sürekli restore ederek tüm insanlığa sunan bir grup insanın oluşturduğu bir İngiliz kuruluşu. Arşivlerinde çok sayıda eski İstanbul film kayıtları da var. Bu videodaki görüntüler de aynı arşivden ve 1890' ların sonuna, Osmanlı İmparatorluğu dönemi İstanbul’ una ait.

Bedri Rahmi Eyüboğlu' nun bir şiirinde dediği gibi: İstanbul gerçekten bir masalmış... Bir varmış, bir yokmuş!

Ercüment